Op 29 augustus 2013 heeft het Gerechtshof te Arnhem-Leeuwarden uitspraak gedaan in een zaak waarbij een moeder had verzocht haar meerderjarige kind onder curatele te stellen, met benoeming van moeder tot curator. In eerste instantie had de Rechtbank dit verzoek afgewezen en in plaats daarvan ambtshalve een bewind ingesteld over de goederen van haar meerderjarige zoon en een mentorschap over hem uitgesproken, omdat curatele volgens de Rechtbank in dit geval een te zware maatregel was. Beschermingsbewind in combinatie met mentorschap bood volgens de Rechtbank een afdoende mate van bescherming. De moeder was het hier niet mee eens en stelde hoger beroep in, waarbij zij verzocht haar zoon alsnog onder curatele te stellen. Haar belangrijkste argument daarvoor was gelegen in de uitgebreidere rechtsbescherming die curatele geeft boven bewind en mentorschap. Zij voerde daartoe aan dat haar zoon ernstig geestelijk gehandicapt ws, de gevolgen van zijn handelen op geen enkele wijze kon overzien en om die reden alle bescherming nodig had die het recht hem kan bieden.
Het Hof oordeelde dat, indien er bescherming nodig is van de vermogensrechtelijke belangen van een persoon, het van belang is dat die bescherming niet verder reikt dan strikt noodzakelijk is om het beoogde doel te bereiken, aldus ook de wetsgeschiedenis. De omstandigheid dat haar zoon in het geheel niet in staat moest worden geacht tot een behoorlijke waarneming van zijn vermogensrechtelijke en niet-vermogensrechtelijke belangen, bracht volgens het Hof niet zonder meer mee dat daarom curatele de aangewezen beschermingsmaatregel was. Bepalend is het antwoord op de vraag of, gezien de omstandigheden van het geval, met instelling van bewind over een of meer van de goederen van een betrokkene alsmede mentorschap kan worden volstaan, dan wel of behoefte bestaat aan het meer ingrijpende middel van ondercuratelestelling, aldus het Hof.
Het hof wees er in dit verband op dat de zoon gezien de aard en omvang van zijn beperkingen, redelijkerwijs niet zelfstandig zou (kunnen of gaan) deelnemen aan het rechtsverkeer en dus geen rechtshandelingen (zoals het sluiten van een overeenkomst) zou verrichten. Het Hof was net als de Rechtbank van oordeel dat de combinatie van de maatregelen bewind en mentorschap in dit geval voldoende was om de zoon te beschermen en de moeder de bevoegdheden te geven die zij nodig had om de belangen van haar zoon volledig te behartigen.
mr. L.V.S. Cassese, familierechtadvocaat te Almelo
